Woede Transformeren

The anger process

Woede heeft in onze maatschappij een “slechte” reputatie en wordt daarom vaak onderdrukt waardoor de wijsheid die erin zit verloren gaat. GC nodigt ons uit om de wijsheid van woede op te graven. Zoals alle oncomfortabele gevoelens, vertelt ook woede iets over behoeften die om aandacht vragen. GC focust op behoeften en het vervullen van onvervulde behoeften.

We gaan de energie van woede dan ook transformeren om helderheid over onze diepste verlangens te krijgen om de wereld te creëren in die we willen leven.

Als we woede niet transformeren is de kans groot dat we strategieën toepassen die pijnlijk zijn voor iedereen en onze behoeften nog steeds niet zullen vervullen.

Stappen om de energie van woede te transformeren:

1. Trigger en oorzaak uitelkaar te halen

We gaan ervan uit dat behoeften de oorzaak zijn van onze gevoelens.

De eerste stap is om trigger en oorzaak uit elkaar te halen.

Trigger: iets gebeurt buiten mij en er is een gevoel dat in mij opkomt.

Oorzaak: vervulde of onvervulde behoeften zijn de oorzaak van gevoelens.

Wat iemand anders doet of zegt is nooit de oorzaak van gevoelens.

Verschillende mensen zullen verschillende gevoelens hebben als reactie op dezelfde trigger. Bijvoorbeeld: mijn dochter speelt piano en ik geniet daarvan en mijn behoefte aan schoonheid is vervuld. Onze buur komt langs en vraagt te stoppen omdat hij een examen voorbereidt en zich niet kan concentreren. Hij voelt zich bezorgd, zijn behoefte aan rust is namelijk niet vervuld.

Als de trigger de oorzaak zou zijn van ons gevoel, dan zou iedereen hetzelfde gevoel hebben bij dezelfde trigger.

Als je in deze maatschappij bent groot geworden heb je waarschijnlijk geleerd om trigger en oorzaak door elkaar te halen.

Als kind leren we te geloven dat wij de oorzaak zijn voor de gevoelens van anderen. Bijvoorbeeld: “Mama is heel erg ontgoocheld omdat je je kamer niet hebt opgeruimd”. Vervolgens, omdat we het zo geleerd hebben, zullen ook wij anderen verantwoordelijk achten voor hoe we ons voelen. Bijvoorbeeld: “Ik ben verdrietig omdat je niet aan mijn verjaardag gedacht hebt”, “Ik ben kwaad omdat je nooit luistert”.

In GC gaan we ervan uit dat de oorzaak van ons gevoel een vervulde of niet vervulde behoefte is en dat geldt ook voor de gevoelens van anderen: wat we doen is een trigger maar nooit de oorzaak van iemands anders gevoel. We krijgen zo helderheid over wat van mij en wat van de andere is*. De eerste stap is om zich daarvan bewust te zijn.

2. Bewust worden van wat we denken

De tweede stap bestaat erin om de evaluatie die we van de trigger maken helder te krijgen.

In GC zien we woede als een alarm: de manier waarop we denken zal de kans om onze behoeften te vervullen doen smelten als sneeuw in de zon. De kans is groot dat we in interacties belanden die voor niemand werken en het leven niet dienen.

GC is gebaseerd op de vooronderstelling dat woede het resultaat is van de evaluatie die we maken van de trigger. Een heel specifiek soort evaluatie, namelijk een evaluatie die impliceert, dat de andere iets verkeerd doet. Als we woede ondervinden, gaan we dus luisteren naar de evaluatie die we hebben omtrent de trigger. In de evaluatie zitten oordelen, verwijten, overtuigingen, analyses, …

Voorbeeld: Een buur belt om 20 uur aan en vraagt mijn dochter om te stoppen met piano spelen. Ik word kwaad omdat ik denk: “Hoe durft die gast. Is hier juist komen wonen, heeft zich nog niet eens voorgesteld en komt hier dan meteen aan de deur om niet eens te vragen maar te gebieden dat mijn dochter stopt met piano spelen om 20 uur ‘s avonds…. “.

Wat in het begin verontwaardiging is, wordt door de gedachten stilletjes aan irritatie, kwaadheid en woede. Ik zeg tegen mezelf dat ik het recht heb om tot 22 uur ‘s avonds geluid te maken… zo staat het in de wet.

De evaluatie van de trigger, die “fout zijn” impliceert, voedt woede.

We onderscheiden dus wat mensen doen en hoe woede ontstaat. En dat is niet gemakkelijk om uit elkaar te halen omdat wij in een maatschappij zijn opgevoed in welke schuldinductie als middel tot motivatie gebruikt wordt. En als je dus schuld wil gebruiken als motivatie, dan is het nodig om mensen te doen geloven dat ze de oorzaak van je gevoelens zijn. Dus dat hun pijn ontstaat door wat je doet. Dan zeg je bijvoorbeeld tegen je kind: “Het maakt me verdrietig dat je je kamer niet opruimt”, met de bedoeling, dat het kind dan wel de kamer opruimt. Als het kind zich genoeg schaamt en genoeg schuld ondervindt, zal het de kamer misschien wel opruimen.

In GC willen we niet dat iemand iets doet omdat hij/zij zich schaamt of schuld ondervindt of zelfs bang is om gestraft te worden. Onze intentie is verbinding en alle behoeften te vervullen en naar strategieën in deze richting te zoeken. Schuld- en schaamteinductie komen vroeg of laat als een boomerang terug in your face. Mensen zien ons dan als vijand.

In GC zijn we ervan bewust: ik voel kwaadheid omdat ik mezelf vertel dat jij iets fout doet: dat is toch onbeleefd, dat is zo egoïstisch, wat een arrogantie, ze zouden zich anders moeten gedragen, die denkt zeker dat die beter is dan ik, die denkt zeker dat ze de enige is die iets te zeggen heeft, …

De tweede stap is dus de bewustwording van de evaluatie van de trigger.

3. Behoeften

De derde stap bestaat er in de evaluatie die we over de trigger hebben, dus de oordelen, overtuigingen, …. om te zetten in behoeften.

We gaan ervan uit, dat achter ieder oordeel een onvervulde behoefte ligt.

We gaan de evaluaties één per één overlopen en zien welke behoefte, welk diep verlangen, welke belangrijke waarden schuil gaan achter de oordelen.

4. Gevoel

Nadat je de eerste stappen overlopen hebt, ga dan nu na, of je gevoel veranderd is? Heb je de woede kunnen transformeren naar een ander gevoel? Ga heen en weer tussen je onvervulde behoefte en je getransformeerd gevoel en zie hoe die twee samenhangen.

5. Verzoek

Heb je een verzoek naar jezelf toe om je onvervulde behoefte te vervullen?

— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — -

6. In dialoog gaan met iemand

Met het getransformeerde gevoel gaan we in dialoog en vertellen we wat er in ons leeft**. Vergeet niet een duidelijk verzoek te richten aan de andere. Je hebt meer kans gehoord te worden en de wereld te creëren waarin je wil leven als je zegt: “Ik maak me zorgen over… en ik verlang ernaar dat alle behoeften gehoord worden. Kunnen we samen zitten om erover na te denken hoe we dat kunnen doen? of is er iets dat je ervan weerhoudt om …. te doen?”, dan als je zegt: “Je bent een egoist…”

— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —

de vraag kwam op: “Als we niet verantwoordelijk zijn voor het gevoel van iemand anders, betekent dat dan dat we kunnen doen wat we willen?”. We zijn inderdaad niet de oorzaak en dus ook niet verantwoordelijk voor het gevoel van iemand anders, tegelijkertijd zijn we wel verantwoordelijkheid voor wat we doen. Als we bijvoorbeeld een moeilijke boodschap delen, en de andere voelt zich verdrietig, kan ik zeggen: “Dat is jouw probleem”, of ik kan empathisch luisteren. Dat is een keuze die je maakt en die verschillend resultaat zal opleveren.

Je bewust worden van schuld en schaamte

Zoals ik in de bovenstaande tekst al schreef, leren we dat we de oorzaak zijn van de gevoelens van anderen, wat schuld en schaamte met zich mee brengt. We hebben dan al snel de neiging om ervoor te willen zorgen, dat de andere zich zo snel mogelijk weer goed voelt, door te proberen het onaangename gevoel van de andere te veranderen. We gaan uitleggen, waarom dit het beste is voor iedereen of we zeggen dat de andere overdrijft en zich zo toch niet zou moeten voelen of we zeggen dat het zijn/haar fout niet is, …

In GC laten we de andere zijn/haar gevoel doorleven. Als we empathisch luisteren, vragen we naar mogelijke gevoelens om af te zakken naar de oorzaak van die gevoelens, namelijk de onvervulde behoeften. Vanuit het bewustzijn van behoeften gaat er een veld aan mogelijkheden open om aan die behoefte te voldoen.

** observatie, gevoel, behoefte, verzoek.